مرتد به چه معنی است؟ معیار و مقیاس برای به عقاب
رساندن
یک فردی که شریعت اسلام را زیر پا می گذارد چیست؟
مرتد به کسی می گویند که قبلا مسلمان بوده است و
بعد از دین
اسلام برگشته باشد. به این صورت که یا خدا را انکار کرده، یا
نبوت و قرآن را مُنکر شده و یا یکی از ضروریات دین را منکر
شده، یا
حلالی را حرام و یا حرامی را حلال کرده باشد. چنین
شخصی از نظر اسلام، مُرتَد محسوب
می شود.
مرتد بر دو قسم است:
مرتد فطری و مرتد ملّی.
مرتد فطری: کسی است که فطرتاً
مسلمان بوده ،یعنی از
پدر و مادری مسلمان، به
دنیا آمده و خود هم مسلمان بوده
بعداً مرتد شده است.
مرتد ملی: کسی است که از پدر و مادر غیر مسلمان
به دنیا آمده
و بعد از رشد و بلوغ مسلمان شده و بعد ازمدتی از اسلام برگشته
است. این
شخص را مرتد ملی می گویند.
حکم مرتد فطری، قتل است چه توبه کند و یا در ارتدادش باقی
باشد. امّاحکم مرتد ملّی این است که تا سه روز به او مهلت
می دهند، اگر
توبه کرد و دوباره اسلام را پذیرفت، رهایش
می کنند. درغیر این صورت او را به قتل می
رسانند . دلیل
قتل مرتد، فرموده پیغمبر اکرم
است که فرمود: کسی که
دینش رابه دین دیگر تبدیل کند پس او را بکشید.
هم چنین عمّار از امام صادق(ع) روایت کرده که آن جناب
فرمودند: شخص مسلمان از اسلام
ارتداد اختیار کرده و نبوت
پیامبر اکرم(ص) را انکار
نموده و بر هر کسی که این امر
را بشنود خونش مباح بوده و بر امام مسلمین است که او را
کشته و توبه اش را نپذیرد.
این است حکم کسی که شریعت اسلام را زیر پا بگذارد
مثل
سلمان رشدی مرتد که امام (ره ) حکم قتل او راصادر فرمود و
این حکم قطعی است و قابل
عفو و بخشش نیست و هرگز نسخ
نمی شود، زیرا بر اساس ادله معتبر شرعی از روایات پیامبر
اکرم و ائمه است.
الهه معینی
وکیل دادگستری که ساکن آلمان می باشند
درباره ی این موضوع چنین می نویسند:
"ارتداد" که از واژه ی "ردّ"
گرفته شده است، در لغت به
معنای بازگشت است. در فرهنگ دینی بازگشت به کفر،
ارتداد و
ردّ نامیده می شود.
در قوانین جزایی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1370
درباره ارتداد نص صریحی وجود ندارد ولی چون اصل
چهارم قانون اساسی همه ی قوانین جمهوری
اسلامی ایران
را در احکام شریعت اسلام مبتنی دانسته است و اصل 167
قانون اساسی مقرر
می دارد (قاضی موظف است کوشش
کند حکم هر دعوی را در قانون مدونه بیابد و اگر نیابد
با
استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوای معتبر حکم قضیه را
صادر نماید و نمی تواند
به بهانه سکوت یا نقض یا اجمال
یا تعارض قوانین مدونه از رسیدگی به دعوی و صدور حکم
امتناع ورزد)، چون جرم ارتداد به دعوی مدنی اختصاص ندارد،
لذا قضات بر اساس منابع فقهی
و با رجوع به فتاوی صادره،
مرتد را مجرم شناخته و حکم به مجازات ارتداد می دهند.
همچنان که اشاره شد در قانون مجازات فعلی نص صریحی
در مورد ارتداد وجود ندارد اما در لایحه قانون مجازات جدید
که ازسوی شورای نگهبان نیز
تایید گردیده به نظر می رسد که
نویسندگان و تصویب کنندگان لایحه جدید با اختصاص ماده
ای
مستقل به مبحث ارتداد کوشیده اند تا مشکل کمبود قانون برای
اعدام مرتدان را از پیش
پای قاضیان بردارند و بدین ترتیب
مجازات مرگ را برای مرتد در نظرگرفته اند که در ذیل
به موارد مربوط به "ارتداد" در لایحه قانون مجازات اسلامی
جدید اشاره می
شود.
ماده 1-225: مسلمانی که به طور صريح اظهار و اعلان
کند
كه از دين اسلام خارج شده و کفر را اختيار نموده، مرتد است.
ماده 2-225: در تحقق ارتداد، قصد جدی شرط است. بنابراين
هرگاه متهم به ارتداد ادعا نمايد كه اظهارات وی از روی اکراه يا
غفلت يا سهو يا در
حالت مستی يا غضب يا سبق لسان يا بدون
توجه به معانی كلمات و يا نقل قول از ديگری بوده
است يا اصل
مقصود او چيز ديگری بوده، مرتد محسوب نمی شود و ادعای
او مسموع است.
ماده 3-225: مرتد بر دو نوع است: فطری و ملی.
ماده 4-225: مرتد فطری كسی است كه حداقل يكی از
والدين او
در حال انعقاد نطفه مسلمان بوده و بعد از بلوغش اظهار اسلام
كرده و سپس از
اسلام خارج شود.
ماده 5-225: مرتد ملی كسی است كه والدين وی در حال
انعقاد
نطفه غير مسلمان بوده و بعد از بلوغش به اسلام گرويده و سپس
از اسلام خارج و
به كفر برگردد.
ماده 6-225: هر گاه کسی که حداقل يکی از والدين
او در حال
انعقاد نطفه مسلمان بوده بعد از بلوغ بدون آن که تظاهر به
اسلام نمايد،
اختيار کفر کند در حکم، مرتد ملی است.
ماده 7-225: حد مرتد فطری قتل است.
ماده 8-225: حد مرتد ملی قتل است؛ اما بعد از قطعيت حکم
تا سه روز ارشاد
و توصيه به توبه می شود و چنانکه توبه ننمايد،
كشته میشود.
ماده 9-225: هر گاه احتمال توبه مرتد ملی داده شود،
فرصت
مناسب به وی داده میشود.
ماده 10-225: حد زنی كه مرتد شده، اعم از فطری و
ملی
حبس دايم است و ضمن حبس طبق نظر دادگاه تضييقاتی بر وی
اعمال و نيز ارشاد و توصيه
به توبه میشود و چنانچه توبه نمايد،
بلافاصله آزاد میگردد.
تبصره- کيفيت تضييقات بر اساس آييننامه تعيين می
شود.
ماده 11-225: هر کس ادعای نبوت كند، محکوم به قتل
است
و هر مسلمانی که بدعتی را در دين اختراع كرده و فرقهای را
براساس آن ايجاد كند
كه برخلاف ضروريات دين مبين اسلام
باشد، در حكم مرتد است.
ماده 12-225: مسلمانی كه با سحر و جادو سر و كار
داشته و
آن را در جامعه به عنوان حرفه يا فرقهای ترويج نمايد، محکوم
به قتل است.
ماده 13-225: توبه مجرم قبل از اجرای حد در موضوع
دو
ماده مذكور چنانچه از نظر دادگاه احراز شود، موجب سقوط
حد است.
در قانون فعلى براى فرد "مرتد" فرصت بازگشت
در نظر
گرفته شده است. اما در این لایحه ی به تصویب رسیده یكی
از موارد اضافه شده اعدام
افراد مرتد بدون هيچگونه امكانى
براى بازگشت آنها است.
"اسلام شايد
تنها دين مهمی در جهان باشد که تغيير دين از
اسلام به مذهب يا عقيده ديگری را با مرگ
مجازات می کند".
مجازات ارتداد، يا بازگشت مسلمان و مسلمان زاده
از اسلام،
آن گاه که "مرتد" مرد
باشد، در اغلب قريب به اتفاق متون
فقهی شيعه اعدام تعيين شده است.




